Nội dung bài Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm

Những bài viết hay nhất

Nội dung chính bài Đất nước ( Nguyễn Khoa Điềm)

Photo of Hanoi1000 Hanoi100013/12/20210 1 6 minutes read

Nội dung bài viết (chọn nhanh)

Nội dung chính bài Đất nước ( Nguyễn Khoa Điềm)

Phần tham khảo mở rộng

Câu 1:Trình bày những nội dung chính trong bài Đất nước ( Nguyễn Khoa Điềm). Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 12 tập 1

Bài làm:

Nội dung bài gồm:

A. Ngắn gọn những nội dung chính

B. Phân tích chi tiết nội dung bài học 

Back to top

A. Ngắn gọn những nội dung chính

1. Giới thiệu chung

Tác giả

Nguyễn Khoa điềm sinh năm 1943 tại Thừa Thiên Huế, ông sinh ra và lớn lên tại một gia đình có truyền thống giàu lòng yêu nước chống giắc ngoại xâm. Thơ của Nguyễn Khoa Điềm đậm đà, bình dị, hồn nhiên, giàu chất suy tư, thể hiện tâm tư của người thanh niên trí thức tham gia tích cực vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.

Tác phẩm

Tác phẩm Trường ca Mặt đường khát vọng được Nguyễn Khoa Điềm sáng tác năm 1971. Đất Nước là chương thứ V trong trường ca.Đoạn thơ chính là sự thức tỉnh của thế hệ trẻ ở các thành thị miền Nam, và rộng ra, sự tự nhận thức của tuổi trẻ Việt Nam trong những năm chiến tranh xuống đường dấu tranh hòa nhịp với cuộc chiến đấu chống đế quốc Mĩ xâm lược.

 2. Phân tích văn bản 

Đất nước bình dị, gần gũi được cảm nhận từ nhiều phương diện của đời sống

Nguồn gốc của đất nước

 Đất nước hình thành từ những câu chuyện dân gian, từ những truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc, từ quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước của cha ông. Đất nước hình thành với quá trình lao động sản xuất của cha ông.

Định nghĩa về đất nước

 Tác giả tách hai yếu tố đất và nước để định nghĩa đất nước một cách độc đáo. Đất nước là không gian gắn với cuộc sông của mỗi người, của anh và của em. Là không gian mênh mông với rừng vàng biển bạc. Là nơi sinh tồn và phát triển của cả cộng đồng. Qua đó thể hiện suy tư về trách nhiệm của mỗi cá nhân với đất nước: “Phải biết gắn bó và san sẻ”, đóng góp, hi sinh để góp phần dựng xây đất nước.

 Tư tưởng cốt lõi: đất nước của nhân dân

Thiên nhiên của đất nước không phải đơn thuần là sản phẩm của tạo hóa mà hơn hết nó là một phần máu thịt của con người, do con người tạo nên từ tình nghĩa thuỷ chung giữa anh và em, góp phần chiến đấu bảo vệ đất nước.Lịch sử 4000 năm của dân tộc được tạo nên từ mồ hôi và cả chính xương máu của nhân dân. Đất nước ấy là đất nước của nhân dân thể hiện qua tâm hồn con người: biết yêu thương, biết quý trọng trọng tình nghĩa.

Back to top

B. Phân tích chi tiết nội dung bài học 

 Đất nước bình dị, gần gũi được cảm nhận từ nhiều khía cạnh của đời sống

Nguồn gốc của đất nước

Tác giả nói về nguồn gốc của đất nước rất mới lạ vì chẳng ai biết được Đất Nước có từ bao giờ:

Đất nước hình thành từ những câu chuyện dân gian

Đất nước hình thành từ những truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc: ăn trầu, búi tóc, nhuộm răng đen.

Đất nước hình thành tueg quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước.

Đất nước hình thành với quá trình lao động sản xuất của cha ông

=> Một cái nhìn mới mẻ về cội nguồn đất nước, đất nước có lẽ bắt nguồn từ chiều sâu văn hóa của cha ông ta, văn học, lịch sử và truyền thống dân tộc.

Định nghĩa về đất nước

Tác giả tách hai yếu tố đất và nước để cảm nhận định nghĩa Đất Nước một cách độc đáo

Đất nước là không gian gắn với cuộc sông của mỗi người, của anh và của em, nơi ta hẹn hò, nơi anh đến trường, là nơi em tắm.

Đất nước cũng có thể là không gian mênh mông với rừng vàng biển bạc. 

Hay Đất Nước là nơi sinh tồn và phát triển của cả cộng đồng dân tộc

Thời gian lịch sử của đất nước được tác giả nhìn từ quá khứ đến hiện tại và đến tương lai, xuyên suốt trong quá trình hình thành lịch sử. Qua đó thể hiện những tâm tư về trách nhiệm của mỗi cá nhân với đất nước: “Phải biết gắn bó và san sẻ” để góp phần dựng xây đất nước ngày càng giàu mạnh.

⇒ Qua cái nhìn toàn diện của nhà thơ định nghĩa về đất nước trở lên vừa gần gũi, thân thuộc lại vừa thiêng liêng, hào hùng.

Tư tưởng cốt lõi: đất nước là của nhân dân

Thiên nhiên của đất nước không phải đơn thuần là sản phẩm của tạo hóa mà hơn hết nó là một phần máu thịt của con người, do con người tạo nên vì vậy đất nước là đất nước của nhân dân. Đất nước lớn mạnh nhờ tình nghĩa thủy chung anh và em, thắm thiết như núi Vọng Phu, hòn Trống Mái.

Tác giả đưa những hình ảnh từ câu chuyện dân gian, núi Bút, non Nghiên để làm nổi bật tư tưởng đất nước của nhân dân:

có nghĩa vụ chiến đấu bảo vệ đất nước . Luôn nhớ về cội nguồn thiêng liêng: đất tổ Hùng Vương. Phát huy tốt truyền thống hiếu học như núi Bút non Nghiên. Hình ảnh đất nước xinh đẹp: con cóc, con gà.. Những cuộc di dân khai phá đất nước. Lịch sử 4000 năm của dân tộc được tạo nên từ chính xương máu của nhân dân.

Tác giả nhấn mạnh đến những con người vô danh làm nên lịch sử, khẳng định vai trò của mỗi cá nhân trong việc gây dựng đất nước.

Nhân dân chính là những người đã tạo ra và giữ gìn những giá trị vật chất, tinh thần cho đất nước: văn hóa: “truyền hạt lúa”, “truyền lửa”, “truyền giọng nói”, “gánh theo tên xã, tên làng”.  “Đất nước này là đất nước của nhân dân. Đất nước của nhân dân đất nước của ca dao huyền thoại”.

=> Ta nhận ra Đất nước không ở đâu xa, trong chính mỗi chúng ta mà thôi. Đất nước ấy thể hiện qua chính tâm hồn con người: biết yêu thương, biết quý trọng lẫn nhau, biết chiến đấu vì đất nước. Tư tưởng đất nước nhân dân của Nguyễn Khoa Điềm có sự kế thừa và phát triển trong thời đại mới. Đặc biệt cổ vũ cho những thanh niên trẻ hoà cùng cuộc chiến đấu của nhân dân.

3. Tổng kết

Nội dung

Thể hiện cái nhìn mới mẻ về đất nước với tư tưởng cốt lõi là tư tưởng đất nước của nhân dân. Đất nước là sự hội tụ, kết tinh bao công sức và khát vọng của nhân dân. Nhân dân chính là người đã làm ra đất nước.

Nghệ Thuật

Sử dụng thể thơ tự do, phóng khoáng không bị bó buộc về số chữ trong một câu, số câu trong một bài vừa tạo ra nét độc đáo về hình thức cho bài thơ. Sử dụng các chất liệu văn hóa dân gian với các thể loại phong phú: từ phong tục – tập quán sinh hoạt của nhân dân đến các thể loại của văn học dân gian như ca dao – dân ca, truyện cổ tích, truyền thuyết, sự tích,…Giọng thơ trữ tình – chính luận, là sự kết hợp giữa cảm xúc nồng nàn và suy tư  của người trí thức về đất nước và con người.

Ý Nghĩa

“Đất nước” của Nguyễn Khoa Điềm đã cho ta một góc nhìn khác về nguồn gốc và tư tưởng của đất nước. Đất nước không đâu xa và ngay chính trong cuộc sống của chúng ta mà thôi. Thể hiện niềm tự hào về đất nước với những phong tục tập quán đa dạng.

(Nguồn: https://hanoi1000.vn/noi-dung-chinh-bai-dat-nuoc-nguyen-khoa-diem/)

Những bài viết hay nhất 2

Hoàn cảnh ra đời Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm)

Tác giả, hoàn cảnh sáng tác, nội dung và nghệ thuật Đất nước

5Tải về

VnDoc xin giới thiệu tới bạn đọc bộ tài liệu Hoàn cảnh ra đời Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm), với nội dung được cập nhật chi tiết và đầy đủ sẽ là nguồn thông tin hữu ích để phục vụ các bạn học sinh lớp 12 có kết quả cao hơn trong học tập. Mời các bạn và thầy cô tham khảo.

Hoàn cảnh sáng tác Đất nước

1. Tác giả Nguyễn Khoa Điềm

2. Hoàn cảnh sáng tác Đất nước

3. Nội dung, nghệ thuật Đất nước

4. Dàn ý phân tích đoạn trích Đất nước

5. Mở bài và kết bài Phân tích đoạn thơ Đất nước

Mở bài Phân tích đoạn thơ Đất nước

Kết bài phân tích đoạn thơ Đất nước

VnDoc.com xin gửi tới bạn đọc bài viết Hoàn cảnh ra đời Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm) để bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết cho thấy rõ được hoàn cảnh ra đời bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm. Bài thơ là đoạn trích của thuộc phần đầu chương V của trường ca Mặt đường khát vọng. Mời bạn đọc cùng tham khảo chi tiết tại đây.

VDO.AI

Soạn văn bài: Đất nước (Nguyễn Khoa Điềm)

Sơ đồ tư duy Đất nước - Nguyễn Khoa Điềm

Tư tưởng Đất nước của nhân dân trong bài Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm

1. Tác giả Nguyễn Khoa Điềm

Nguyễn Khoa Điềm sinh 1943, quê Thừa Thiên - Huế, tốt nghiệp Đại học ngành Ngữ văn (Đại học Sư phạm Hà Nội). Ông xuất thân trong một gia đình có truyền thống yêu nước và cách mạng.

Năm 1955 ra Bắc học tại trường học sinh miền Nam. Sau khi tốt nghiệp khoa văn, trường Đại học Sư phạm Hà Nội năm 1964, ông về Nam hoạt động trong phong trào sinh viên, học sinh thành phố Huế; xây dựng cơ sở cách mạng, viết báo, làm thơ,... cho đến 1975.

Sau ngày thống nhất đất nước, ông tiếp tục hoạt động chính trị và văn nghệ ở Thừa Thiên - Huế. Ông tham gia Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa III....

Ông thuộc thế hệ nhà thơ tiêu biểu cho thế hệ trẻ những năm chống Mĩ,

Thơ Nguyễn Khoa Điềm thu hút, hấp dẫn người đọc bởi sự đan kết cảm xúc nồng nàn và suy tư sâu lắng của một thanh niên tri thức tự ý thức sâu sắc về vai trò, trách nhiệm của mình trong cuộc chiến đấu vì đất nước và nhân dân.

Năm 2000, ông được nhận Giải thưởng nhà nước về văn học nghệ thuật.

Tác phẩm chính: Đất ngoại ô (thơ – 1972), Mặt đường khát vọng (trường ca – 1974), Cõi lặng (thơ – 2007).

2. Hoàn cảnh sáng tác Đất nước

Bài thơ “Đất nước” nằm phần đầu của chương năm trường ca “Mặt đường khát vọng”.

“Mặt đường khát vọng” được tác giả hoàn thành ở chiến khu Trị Thiên năm 1971 và in lần đầu năm 1974. Đó là những năm tháng nhân dân miền Nam kiên cường chống đế quốc Mĩ và tay sai. “Mặt đường khát vọng” là một trong những bản trường ca lớn của thơ ca chống Mĩ viết về đất nước, nhân dân. Tác phẩm viết về sự thức tỉnh của tuổi trẻ vùng tạm chiến miền Nam, nhận rõ bộ mặt xâm lược của đế quốc Mĩ, hướng về đất nước, hướng về nhân dân, ý thức được với xứ mệnh của thế hệ mình đứng dậy xuống đường đấu tranh hòa nhập với cuộc chiến đấu của dân tộc.

Trường ca “Mặt đường khát vọng” gồm nhiều chương, mỗi chương có một chủ đề riêng: “Lời chào”, “Báo động”, “Giặc Mĩ”, “Tuổi trẻ không yêu”, “Đất nước”, “Xuống đường”. Đoạn trích “Đất nước” nằm phần đầu của chương V, là một trong những đoạn thơ hay nhà thơ viết về tư tưởng: Đất nước của nhân dân, của ca dao thần thoại.

Hình thức đoạn thơ cũng như cả bài thơ là hình thức tự do phóng túng, thoải mái tạo lên lối tư duy hiện đại và tính triết luận của tác phẩm trả lời cho các câu hỏi.

“Đất nước có tự bao giờ?”

Đất nước là gì?

Ai đã làm nên đất nước?

Kết hợp nhuần nhuyễn giữa cảm xúc và suy tưởng. Giữa yếu tố chính luận và màu sắc trữ tình. Giọng điệu thủ thỉ tâm tình như là trò truyện của anh với em tạo nên âm vang ngân nga sâu lắng thiết tha và trang trọng về đất nước nhân dân. Tác phẩm sử dụng phong phú sáng tạo các yếu tố văn hóa dân tộc, phong phú tập quán, huyền thoại, huyền sử, ca dao, tục ngữ tạo nên một thế giới nghệ thuật riêng. Đất nước thật bình dị gần gũi mà vô cùng thiêng liêng, sâu xa, bay bổng, lãng mạn và lấp lánh sắc màu ca dao, cổ tích.

“Đất nước” góp phần thổi lên khí thế hào hùng tham gia kháng chiến của tuổi trẻ đô thị vùng tạm chiến miền Nam nói riêng, thế hệ thanh niên Việt Nam nói chung hòa nhịp vào cuộc chiến đấu hào hùng sôi nổi của toàn dân tộc.

3. Nội dung, nghệ thuật Đất nước

a. Nội dung

Đất Nước được cảm nhận ở nhiều phương diện: từ văn hóa - lịch sử, địa lí - thời gian đến không gian của đất nước. Đồng thời, tác giả cũng nêu lên trách nhiệm của các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ với đất nước mình.

Cái nhìn mới mẻ về đất nước với tư tưởng cốt lõi là tư tưởng đất nước của nhân dân. Đất nước là sự hội tụ, kết tinh bao công sức và khát vọng của nhân dân. Nhân dân chính là người đã làm ra đất nước.

b. Nghệ thuật

Tác giả lựa chọn thể thơ tự do, phóng khoáng không bị bó buộc về số chữ trong một câu, số câu trong một bài vừa tạo ra nét độc đáo về hình thức cho bài thơ, vừa là cơ hội để dòng chảy của cảm xúc được phát triển một cách tự nhiên.

Sử dụng các chất liệu văn hóa dân gian với đa dạng các thể loại: từ phong tục - tập quán sinh hoạt của nhân dân đến các thể loại của văn học dân gian như ca dao - dân ca, truyện cổ tích, truyền thuyết, sự tích,...Điều đặc biệt là tác giả sử dụng một cách sáng tạo, không trích dẫn nguyên văn mà chỉ trích một vài từ nhưng người đọc cũng có thể hiểu về thi liệu dân gian ấy.

Giọng thơ trữ tình - chính luận, là sự kết hợp giữa cảm xúc nồng nàn và suy tư sâu lắng của người trí thức về đất nước và con người.

(Nguồn: https://vndoc.com/hoan-canh-ra-doi-dat-nuoc-nguyen-khoa-diem-2030)

Những bài viết hay nhất 3

Soạn Bài Đất Nước Ngắn Gọn Đầy Đủ Nhất

Kien Team thg 5 26, 2020 • 7 phút đọc

hoc chat nhu kien

Ngu Van Lop 12 Ngữ Văn Lop 12

Với những hướng dẫn soạn bài Đất nước dưới đây sẽ giúp các bạn soạn bài nhanh hơn, nắm thông tin chính xác và hiểu bài đúng nhất. Đất Nước là một bài thơ gắn liền với tên tuổi của Nguyễn Khoa Điềm - một nhà thơ chính trị lỗi lạc của Việt Nam. Kiến Guru sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết tại sao đây là bài thơ tiêu biểu trong cuộc đời thơ ca của tác giả khi soạn Đất Nước nhé.

I. Tìm hiểu chung để soạn bài Đất nước

1. Tác giả

a) Cuộc đời tác giả

- Nguyễn Khoa Điềm (sinh năm 1943) - ông không chỉ là nhà thơ mà còn đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng trong cơ quan nhà nước như Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin, nguyên Ủy viên Bộ chính trị, đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa X.

soan-bai-dat-nuoc-1

Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm

- Ông sinh ra ở Huế và hiện tại cũng đang sinh sống và nghỉ hưu an dưỡng tuổi già tại quê nhà.

- Trong sự nghiệp sáng tác của mình, ông đạt được nhiều giải thưởng như: Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật,…

b)  Phong cách sáng tác

- Ông có nhiều tập thơ được xuất bản như: Đất ngoại ô, Ngôi nhà có ngọn lửa ấm, Cõi lặng,…

- Thơ Nguyễn Khoa Điềm luôn hướng về hình ảnh con người và đất nước Việt Nam.

2. Tác phẩm Đất Nước

a)  Hoàn cảnh sáng tác

- Bài thơ Đất nước được sáng tác nằm ở ngay phần đầu của chương V bản trường ca “Mặt đường khát vọng” in vào năm 1974.

- Bài thơ ra đời trong giai đoạn nhân dân miền Nam chống Mỹ năm 1971, tại chiến trường Trị - Thiên.

b)  Nội dung tác phẩm

- Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm đưa chúng ta về cội nguồn dân tộc, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, tình yêu con người, đất nước thiêng liêng.    

II. Soạn bài Đất nước chi tiết

Câu 1: Bố cục bài thơ: 3 phần

- Đoạn 1 (từ đầu đến “Đất nước có từ ngày đó’): Đất nước có khi nào?

- Đoạn 2 (tiếp theo đến “Làm nên đất nước muôn đời”): Khái niệm đất nước.

- Đoạn 3 (tiếp theo đến hết): đất nước là của ai và do ai hình thành nên?

Câu 2: Dựa trên phương diện nào để nhà thơ đưa ra cảm nhận về đất nước trong đoạn đầu

- Nguyễn Khoa Điềm cảm nhận trên những phương diện sau trong bài thơ Đất nước lớp 12:

a)  Chiều dài lịch sử

- Từ khi huyền thoại Lạc Long Quân và Âu Cơ xuất hiện đẻ ra bọc trăm trứng.

- Có những kiếp người bình dị nhưng lại làm nên đất nước.

- Họ bảo vệ và đóng góp những giá trị tinh thần và vật chất tốt đẹp cho đất nước.

b)  Chiều rộng không gian địa lý

- Không chỉ gò bó trong phạm vi gia đình mà còn mở rộng, trải dài cả nước.

- Đất nước là cội nguồn, gắn bó với cuộc sống của mỗi chúng ta trong không gian gắn bó, gần gũi.

- Đất nước còn là nơi sinh tồn của bao thế hệ này qua thế hệ khác.

c)  Chiều sâu về văn hóa

- Bề dày truyền thống của cha ông từ thời xưa để lại như phong tục ăn trầu thể hiện nét đẹp đặc sắc riêng của dân tộc trong đời sống dân tộc và ẩn chứa ý nghĩa tình cảm son sắc của con người Việt Nam; truyền thống đoàn kết đánh giặc và đất nước còn gắn liền với những truyền thống đạo lí tốt đẹp của dân tộc.

=> Các phương diện tạo nên một tổng thể đất nước hoàn chỉnh.

Câu 3: Soạn Đất nước sẽ phải nêu bật tư tưởng “Đất nước là của nhân dân” được thể hiện trong đoạn trích?

- Nhân dân đã và đang làm nên đất nước bằng nghĩa tình sâu đậm, bằng truyền thống đánh giặc bảo vệ độc lập - tự do dân tộc, bằng tinh thần ham học hỏi, bằng nếp sống bình dị. 

soan-bai-dat-nuoc2

 Nhân dân tham gia kháng chiến chống giặc ngoại xâm

- Nhân dân chiến đấu và bảo vệ đất nước như những chuyện bình dị nhất.

- Dân ta luôn giữ gìn và truyền lại những văn hóa, bản sắc riêng biệt, tốt đẹp của dân tộc với những thứ vật thể đến những điều phi vật thể.

soan-bai-dat-nuoc-3

 Hình ảnh một góc không gian đất nước yên bình

- Tác giả khẳng định đất nước này là đất nước của nhân dân, do nhân dân tạo ra và thức tỉnh thế hệ trẻ phải có trách nhiệm bảo vệ đất nước lúc lâm nguy, khi bị xâm chiếm. - Những nét khác biệt của bài thơ so với trong các bài chống Mỹ khác vì: Trước đây, các nhà thơ hay đề cập đến đất nước trên góc nhìn địa lý, hoặc chiều dài lịch sử, văn hóa nhưng chưa từng nhắc đến những con người bình dị, vô danh.

(Nguồn: https://www.kienguru.vn/blog/soan-bai-%C4%91at-nuoc-nhanh-gon-nhat)

‍

(Nguồn: https://hoctot.net.vn/soan-bai-dat-nuoc-nguyen-khoa-diem)